ĐÌNH VIỆT KHÊ, XÃ PHÙ NINH, HUYỆN THỦY NGUYÊN
CHÙA LINH SƠN, ĐỊA DANH KHẢO CỔ MỘ THUYỀN VIỆT KHÊ, XÃ PHÙ NINH, HUYỆN THỦY NGUYÊN
Cụm di tích chùa Linh Sơn và địa điểm khảo cổ mộ thuyền Việt Khê gồm 2 di tích là: Chùa Linh Sơn và địa điểm khảo cổ Việt Khê - nơi phát hiện loại hình di chỉ mộ táng có đồ tùy táng đầu tiên ở nước ta thuộc thôn Ngọc Khê, xã Phù Ninh, huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng.
CHÙA CÂU ĐÔNG, XÃ QUANG TRUNG, HUYỆN AN LÃO, TP. HẢI PHÒNG – DI TÍCH LỊCH SỬ KHÁNG CHIẾN
Là một di tích tín ngưỡng tôn giáo một làng quê thuộc xã Quang Trung, huyện An Lão. Ngoài tên gọi theo địa danh nơi ngôi chùa tọa lạc, chùa còn có tên chữ là Phúc Nguyên và tên Nôm là chùa Hống gọi theo tên xứ đồng của địa phương.
CHÙA CÁT TIÊN, XÃ QUANG TRUNG, HUYỆN AN LÃO, TP. HẢI PHÒNG - DI TÍCH LỊCH SỬ KHÁNG CHIẾN
Chùa Cát Tiên (Kim Thiên tự) được xây dựng trên một khu đất cao, nằm ở nơi hợp lưu của hai con sông Văn Úc và sông Mía. Chùa quay theo hướng Tây nhìn ra ngã ba sông, phía bên kia sông là vùng đất thuộc huyện Tứ Kỳ, Thanh Hà của tỉnh Hải Dương. Chùa có khuôn viên rộng chừng 3348m2, xung quanh có tường bao bảo vệ. Trải qua những năm tháng dài tồn tại, chùa Cát Tiên đã nhiều lần được trùng tu, sửa chửa. Chùa có kiến trúc mang dấu ấn thời Nguyễn đầu thế kỉ 20 với quy mô kiến trúc nhỏ nhắn với kiểu chữ Đinh truyền thống gồm ba gian tiền đường và một gian phật điện. Mặc dù là ngôi chùa thờ phật song trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược Chùa Cát Tiên trở thành một địa điểm có vai trò quan trọng.
Di tích lịch sử Đình Câu Hạ B, xã Quang Trung, huyện An Lão, thành phố Hải Phòng.
Cũng như bao ngôi đình của làng quê vùng đồng bằng Bắc Bộ, đình Câu Hạ B mang chính tên địa danh làng xã, cộng đồng dân cư đã xây dựng ra nó. Từ trung tâm thành phố Hải Phòng đi theo các ngả đường khác nhau về ngã Tư Kênh, ngã Tư nằm trên trục quốc lộ 10 cách trung tâm thành phố đi về hướng Thái Bình khoảng 22km, từ ngã Tư Kênh rẽ vào đường tỉnh lộ 362 đi tiếp khoảng 1km là đến vị trí di tích.
Chùa Câu Hạ (Khánh Minh tự), xã Quang Trung, huyện An Lão, thành phố Hải Phòng
Chùa Câu Hạ, tên chữ là Khánh Minh tự, là công trình kiến trúc cổ truyền do cộng đồng dân cư làng Câu Hạ, xã Quang Trung, huyện An Lão xây dựng lên nhằm đáp ứng nhu cầu về tôn giáo đạo phật của Nhân dân địa phương trong lịch sử. Theo các tư liệu hiện còn bảo lưu tại di tích như bia ký cho biết, chùa Câu Hạ có lịch sử xây dựng và tồn tại vào thời Hậu Lê thế kỷ 17. Trải qua thời gian, điều kiện thiên nhiên khắc nghiệt, chiến tranh tàn phá, ngôi chùa đã trải qua nhiều lần trùng tu sửa chữa.
ĐÌNH KIỀN BÁI, XÃ KIỀN BÁI, HUYỆN THỦY NGUYÊN
Đình Kiền Bái tại xã Kiền Bái, huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng, từ xưa đã là một trong những địa bàn cư trú quan trọng của cư dân Việt cổ. Ngày nay, Kiền Bái là một xã nông nghiệp trù phú của huyện Thủy Nguyên – Hải Phòng, nằm ở hạ lưu sông Kiền, cách trung tâm Hải Phòng khoảng 10km về phía Tây Bắc, cách trung tâm huyện Thủy Nguyên 3km về phía Tây, phía Đông Bắc của xã là di chỉ Đôn Sơn - nơi các nhà khảo cổ học đã phát hiện ra vết tích của văn hóa Đông Sơn.
ĐỀN MẪU, XÃ KIỀN BÁI, HUYỆN THỦY NGUYÊN, TP HẢI PHÒNG
Đền Mẫu nằm ở phía Tây huyện Thủy Nguyên, các trung tâm huyện Thủy Nguyên 4km dọc theo tỉnh lộ 351 cách bến phà Kiền ( cũ) khoảng 150m về phía Bắc, Đền năm cạnh bờ đê sông Cấm.
ĐỀN THƯỢNG SƠN, XÃ THỦY ĐƯỜNG, HUYỆN THỦY NGUYÊN
Theo dân gian tương truyền, đền Thượng Sơn được hình thành từ rất lâu đời gắn với quá trình dân cư tới sinh sống và lập làng và nhu cầu cầu an tại nơi rừng núi còn hoang vu. Căn cứ đặc điểm văn hóa vùng đất Thủy Nguyên, nơi còn lưu giữ nhiều dấu tích văn hóa Đông Sơn và những truyền thuyết gắn với thời kỳ Hùng Vương dựng nước như: di tích mộ cổ Việt Khê (xã Phù Ninh), di tích Tràng Kênh, di tích Cao Sơn, Quy Minh... Căn cứ 03 bản sắc phong thời Nguyễn niên hiệu Khải Định thứ 9 (1924) Đền Dẹo (Diệu) Sơn (thị trấn Núi Đèo – Ngôi đền này đã bị hủy hoại chỉ còn lưu lại 03 sắc phong) cũng ghi nơi đây thờ vị sơn thần có gốc từ Lạc Long vương giống tên hiệu vị thần thờ tại Đền Thượng Sơn: Hồng Lạc Vương Tôn Phái Đào Sơn Tôn Thần; Bắc Cảnh Kế Hồng Bản Xứ Sơn Thần; Khác Tĩnh Dực Bảo Trung Hưng Lạc Long Vương Tôn Phái Đào Sơn Thượng Đẳng Thần, vị thần thờ tại di tích có nguồn gốc từ đặc điểm địa lý và cội nguồn văn hóa dân tộc. Thời Trần (thế kỷ 13-14), khi Hưng Đạo Đại Vương đánh quân Nguyên - Mông đã có người dân địa phương tham gia chống giặc. Lại Công (Văn) Thanh, một vị tướng thời Trần được phong là Phò mã Đô úy Đại vương đánh giặc và ở lại vùng đất này một thời gian dài sau ông ốm mất.
ĐỀN TRINH HƯỞNG, XÃ THIÊN HƯƠNG, HUYỆN THỦY NGUYÊN
Đền Trinh Hưởng xã Thiên Hương, huyện Thuỷ Nguyên, thành phố Hải Phòng là một công trình tôn giáo cổ, đã có hơn 1000 năm tồn tại và mang nhiều tên gọi khác nhau như: Đền Lọc, Đền Trình Thuần, Đền Trình Hành và ngày nay là Đền Trinh Hưởng.
CHÙA PHẢ AM, THÔN XUÂN ÚC, XÃ THUẬN THIÊN, HUYỆN KIẾN THỤY
Di tích chùa Phả Am thôn Xuân Úc được xây dựng ở làng Xuân Úc, xã Thuận Thiên. Từ Kiến An, rẽ trái vào đường liên huyện 405 qua địa phận xã An Thái, huyện An Lão đi chừng 2 km sẽ tới chùa Phả Am thôn Xuân Úc.
CHÙA LINH ỨNG, THÔN KIM ĐỚI, XÃ HỮU BẰNG, HUYỆN KIẾN THỤY
Sử xưa truyền lại, nước Việt ta truyền từ thời Hồng bàng đến nay đã mấy ngàn năm. Vận nuóc khi thịnh khi suy nhưng truyền thống Tiên Rồng luôn sáng ngời sử sách. Quật cường trước cường quyền, bạo lực nhưng rất nhân hậu thuỷ chung. Trải qua nhiều biến cố thăng trầm, đến khi Thái Tổ Lý Công Uẩn dời đô về Đại La nước Việt ta bước sang một trang sử mới.
