ĐÌNH TRÀNG DUỆ - XÃ LÊ LỢI - HUYỆN AN DƯƠNG
27
10
2023
in trang
Đình Tràng Duệ, tương truyền được khởi dựng từ thời Hậu Lê, thế kỷ XVII- XVIII, qua nhiều lần trùng tu, tôn tạo, đình Tràng Duệ hiện nay là công trình được xây dựng vào thời Nguyễn, khoảng giữa thế kỷ XIX. Đình Tràng Duệ nhìn về hướng Nam ghé Đông. Theo các cụ cao niên trong làng, trước đây đình có kiến trúc mặt bằng chữ nhị, đại bái mái chéo đao tầu góc, tọa lạc ở khu đất cao ráo, giữa làng. Nhưng hiện nay đình Tràng Duệ có mặt bằng kiến trúc chữ đinh gồm 3 gian đại bái và ba gian hậu cung trong đó có 1 gian cung cấm. Đình làm bằng vật liệu truyền thống, xây theo thức đầu hồi bít đốc, trụ đấu, mái chảy lợp ngói mũi. Trên mái cũng được đắp trang trí theo thức truyền thống, đỉnh bờ nóc đắp lưỡng long chầu nguyệt, hai đầu bờ nóc đắp kìm, bờ chảy đắp đấu. Bộ khung chịu lực tòa đại bái gồm bốn bộ vì, các bộ vì cấu tạo tương tự nhau và đăng đối qua gian trung tâm.
Đình Tràng Duệ thuộc thôn Tràng Duệ, xã Lê Lợi. Ngôi đình mang chính tên làng, nơi cộng đồng quê hương đã sinh ra nó. Đình Tràng Duệ được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia năm 1994.
Tràng Duệ, chính âm đọc là Trường Duệ, nhưng theo phương ngữ sau này đọc và viết thành Tràng Duệ. Trường Duệ (長 裔), theo Hán tự có nghĩa là nối tiếp phát triển tiến lên.
Đình Tràng Duệ thờ ba vị Thành hoàng: Ngài Nguyễn Đình Thản, bà Đào Tam Nương (phu nhân của ông Thản) và Ngài Vũ Khắc Kế.
Đình Tràng Duệ, tương truyền được khởi dựng từ thời Hậu Lê, thế kỷ XVII- XVIII, qua nhiều lần trùng tu, tôn tạo, đình Tràng Duệ hiện nay là công trình được xây dựng vào thời Nguyễn, khoảng giữa thế kỷ XIX. Đình Tràng Duệ nhìn về hướng Nam ghé Đông. Theo các cụ cao niên trong làng, trước đây đình có kiến trúc mặt bằng chữ nhị, đại bái mái chéo đao tầu góc, tọa lạc ở khu đất cao ráo, giữa làng. Nhưng hiện nay đình Tràng Duệ có mặt bằng kiến trúc chữ đinh gồm 3 gian đại bái và ba gian hậu cung trong đó có 1 gian cung cấm. Đình làm bằng vật liệu truyền thống, xây theo thức đầu hồi bít đốc, trụ đấu, mái chảy lợp ngói mũi. Trên mái cũng được đắp trang trí theo thức truyền thống, đỉnh bờ nóc đắp lưỡng long chầu nguyệt, hai đầu bờ nóc đắp kìm, bờ chảy đắp đấu. Bộ khung chịu lực tòa đại bái gồm bốn bộ vì, các bộ vì cấu tạo tương tự nhau và đăng đối qua gian trung tâm. Các bộ vì cấu tạo bốn hàng chân cột, kết cấu đơn giản, hai bộ vì hồi kiểu xà lòng làm nhiệm vụ khóa chặt bốn bộ vì với nhau. Dưới dạ câu đầu khắc dòng chữ Hán “Bảo Đại Mậu Thìn niên”, tức là vào năm 1928, ngôi đình được trùng tu lớn. Qua những trang trí, điêu khắc trên cấu kiện kiến trúc của ngôi đình, cùng với quy luật của công trình nhà gỗ cổ truyền cứ khoảng 70 đến 80 năm là phải trùng tu tôn tạo lớn, tức là phải thay cây chồng nóc và một số các cấu kiện đỡ mái như: rui, hoành và đảo ngói... Như vậy công trình đình Tràng Duệ nêu trên được làm vào khoảng giữa thế kỷ XIX. Hậu cung đình hai gian, cấu tạo hai bộ vì. Bộ vì gian cung ngoài bốn hàng chân cột, kết cấu đơn giản. Bộ vì trước cửa cung cấm cột cái được thay bằng trụ gạch xây cao đến xà quá giang. Ngăn cách giữa cung cấm với bên ngoài là hệ thống cửa, cửa đóng theo kiểu cửa thùng khung khách.
Đình Tràng Duệ trải qua thời gian binh lửa, thăng trầm của lịch sử, nhưng hiện nay vẫn bảo tồn được một số đồ thờ tự, tư liệu có giá trị về lịch sử văn hóa, tiêu biểu như: Long khám, long ngai và thần tượng, Đại tự 1, Đại tự 2, Nhang án tiền định, Long đình, Bia đá…
Đình Tràng Duệ đến nay như một địa điểm chứng minh vùng đất cổ nơi đây đã sản sinh ra những nhân vật lịch sử ưu tú ái quốc, trung hiếu với nhân dân. Tiếp nối truyền thống, sau này quê hương Tràng Duệ đã xuất hiện bậc học rộng, tài cao, danh thần như: Thượng thư Vũ Khắc Kế. Các vị trên đã trở thành biểu tượng của tinh thần, phẩm chất vì dân, vì nước và đã hiển thánh trong lòng người dân. Đình Tràng Duệ cùng với ngôi chùa của làng, nơi có đền thờ Bà Bèo, vị thánh mẫu với nhiều truyền thuyết huyền diệu, linh thiêng trong tâm thức dân gian. Những công trình trên mãi mãi trở thành tượng đài để nhân dân trong và ngoài thành phố Hải Phòng đến chiêm bái tham quan và noi gương các bậc hào kiệt, anh linh.
Chia sẻ:
