DI TÍCH LỊCH SỬ CẤP THÀNH PHỐ ĐÀI TƯỞNG NIỆM LIỆT SỸ LƯƠNG KHÁNH THIỆN, THỊ TRẤN TRƯỜNG SƠN, HUYỆN AN LÃO
06
11
2024

Nếu có dịp về với mảnh đất Trường Sơn, hãy ghé thăm khu Di tích lưu niệm danh nhân cách mạng Lương Khánh Thiện – một trong bốn di tích lịch sử cấp thành phố của Thị trấn Trường Sơn, Huyện An Lão. Hiện nay, Di tích lưu niệm danh nhân cách mạng Lương Khánh Thiện đang toạ lạc tại TDP Xuân Áng, cách trung tâm thành phố Hải Phòng 14,5km đi theo hướng qua cầu Niệm sang quận Kiến An rồi theo hướng quốc lộ 10 về Huyện An Lão.
Di tích được xây cất bằng vật liệu công nghệ xây dựng hiện đại, tiên tiến như: gạch, xi măng, đá rửa. Diện tích mặt bằng được quy hoạch gọn gàng, có hàng rào bảo vệ bởi lan can, ô thoáng. Qua chiếc cổng nhỏ, theo bậc tam cấp mới lên tới khu vực di tích, được bố cục theo lối đài tưởng niệm: nóc đỉnh vẫn giữ nét cong truyền thống của đình đền Việt Nam. Từ đỉnh xuống phần bệ tam cấp được xây cất theo lối long đình, giống đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ Kiến An. Tại vị trí ngang tầm mắt người tới thăm viếng có đặt tấm bia ghi tiểu sử đồng chí Lương Khánh Thiện, phía trên đỉnh là ngôi sao vàng năm cánh cùng dòng chữ “Tổ quốc ghi công”. Theo lời kể của cán bộ và nhân dân địa phương, trước đây di tích, phần mộ của danh nhân cách mạng còn sơ sài, do hoàn cảnh đất nước còn chiến tranh nên việc xây dựng phù tưởng niệm về đồng chí Lương Khánh Thiện lúc đầu chỉ như phần lăng mộ bình thường, đến năm 1994 khu vực di tích mới được tu tạo khang trang như hiện nay.
Mặt chính của khu di tích quay hướng Bắc, hướng ra con đường giao thông chạy từ Thái Sơn gặp Quốc lộ 10, gần điểm tập trung đông người nên thu hút được sự quan tâm, chú ý trong cộng đồng xã hội.
Một góc của đài tưởng niệm
Được mang chính tên danh nhân Lương Khánh Thiện. Trong cuộc đấu tranh anh dũng giành độc lập, tự do cho dân tộc, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh, đã xuất hiện nhiều tấm gương sáng của thế hệ đi trước, anh dũng hy sinh trước mọi cực hình tra tấn dã man của chế độ nhà tù đế quốc, vẫn giữ vững khí tiết người cộng sản, liên tục tiến công kẻ thù. Kế thừa và phát huy truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, đời đời ghi nhớ công ơn các anh hùng, liệt sĩ. Đảng và chính quyền nhân dân ta đã có nhiều hình thức ghi nhớ, tưởng niệm tại quê hương hoặc địa danh có ghi dấu ấn cuối cùng của người chiến sĩ cách mạng. Do vậy, công trình tưởng niệm do nhân dân và chính quyền cơ sở xây dựng và củng cố nhiều năm qua, được mang tên: “Di tích lưu niệm danh nhân cách mạng - Lương Khánh Thiện (1903 - 1941)”.
Đồng chí Lương Khánh Thiện sinh năm 1903, trong một gia đình nông dân nghèo ở thôn Mễ Tràng, xã Liêm Chính, huyện Thanh Liên tỉnh Hà Nam.
Năm 19 tuổi, Lương Khánh Thiện từ nơi quê hương ra Hải Phòng tìm việc làm sau đó vào học trường Kỹ nghệ thực hành. Tại đây, ông đã kết thân với Hạ Bá Cang và Lưu Bá Kỳ là những người bạn cùng cảnh ngộ. Ông sống giản dị, ham đọc sách, thơ, đến tận khuya các tác phẩm thơ văn của Phan Bội Châu và Phan Chu Trinh. Vào những năm 1924 - 1925, tiếng bom Phạm Hồng Thái vang dội ở Sa Điện (Quảng Châu, Trung Quốc) và phong trào cả nước đấu tranh đòi ân xá nhà yêu nước Phan Bội Châu bùng lên mạnh mẽ. Ở Hải Phòng cũng có các cuộc biểu tình đòi thả Phan Bội Châu. Tháng 12 năm 1925 khi toàn quyền Va-ren ra Đồ Sơn, thanh niên học sinh, công nhân Hải Phòng mít tinh, biểu tình, Lương Khánh Thiện cùng các bạn có tư tưởng tiến bộ viết đơn bằng tiếng Pháp, đòi ân xá cụ Phan. Học sinh các trường Kỹ nghệ, trường Bôn-nal tập trung gần Cầu Rào. Khi xe của Va-ren tới mọi người ùa ra vây kín, chặn xe, ấn từng cấp truyền đơn vào xe. Trước áp lực mạnh mẽ của quần chúng, Va-re hứa sẽ giải quyết. Sau cuộc đấu tranh này, Lương Khánh Thiện, Lưu Bá Kỳ, Hạ Bá Cang và một số học sinh khác bị đuổi học.
Năm 1926, Lương Khánh Thiện làm thợ nguội ở Nhà máy dệt Nam Định, ông cùng một số anh em lập ra Hội tương tế giúp đỡ lẫn nhau trong khó khăn. Ông đi sát công nhân tuyên truyền, vận động họ đấu tranh đòi quyền lợi, được đông đảo mọi người hưởng ứng, lắng nghe.
Năm 1927, Lương Khánh Thiện được kết nạp vào Thanh niên Cách mạng Đồng chí hội, do đó bọn mật thám theo dõi, xúi giục chủ đuổi ông ra khỏi nhà máy.
Năm 1928, Lương Khánh Thiện trở lại Hải Phòng kiếm việc làm và bắt mối hoạt động. Cuối cùng, tới Nhà máy Tơ làm việc, chuyên sửa chữa máy móc. Do muốn gần gũi công nhân để tuyên truyền, giác ngộ đấu tranh, ông thuê nhà trong ngõ nhỏ, gần chùa Đỏ, do gặp gỡ Hoàng Văn Đoàn, công nhân nhà máy điện cửa Cấm, phụ trách tổ thanh niên ở mấy nhà máy khu vực phía Đông thành phố. Đoàn nắm rõ mọi hoạt động có hiệu quả của ông và giới thiệu ông với Nguyễn Đức Cảnh - Bí thư Tỉnh bộ Thanh niên cách mạng đồng chí Hội Hải Phòng. Được lãnh đạo chỉ dẫn, Lương Khánh Thiện hăng say hoạt động trong phong trào công nhân tại nhà máy Sợi.
Năm 1929, khi Đông Dương Cộng sản Đảng thành lập thì ở Hải Phòng tổ chức Cộng sản đầu tiên cũng ra đời. Lương Khánh Thiện là một trong những đảng viên của chi bộ Cộng sản đầu tiên thành lập tại thành phố Cảng tháng 4/1929. Sau cuộc đấu tranh của công nhân nhà máy Chai, Lương Khánh Thiện bị địch bắt (7/6/1929) Toà án sơ thẩm Hải Phòng kết án ông 2 năm tù giam và 5 năm đầy biệt xứ. Nhưng đến năm 1930, biết rõ ông là người lãnh đạo các cuộc đấu tranh của công nhân Máy Chai, toà án xử lại kết án chung thân và lưu đầy tại Côn Đảo. Khoảng cuối năm 1932, chi bộ Đảng tại nhà tù Côn Đảo thành lập, Lương Khánh Thiện ra sức hoạt động, yêu thương, gắn bó với các đồng chí đau yếu. Khi đấu tranh trực diện, ông thường gánh chịu đòn roi của địch cho mọi người.
Năm 1936, sau khi Mặt trận nhân dân Pháp thắng lợi, Lương Khánh Thiện được ân xá trở về từ Côn Đảo, tiếp tục bắt mối hoạt động cho sự nghiệp cách mạng của Đảng. Ông xin làm công nhân Sở Lục lộ ở Hà Nội, chỉ một thời gian ngắn cộng tác với Nguyễn Văn Cừ lúc đó là Tổng Bí thư của Đảng, khôi phục phong trào công nhân và thanh niên Hà Nội và một số nơi phát triển vững mạnh.
Tháng 9/1939 được Đảng giao nhiệm vụ đến vùng Cát Trù ( Phú Thọ) gây dựng cơ sở du kích đón đợi thời cơ tới. Cuối 1940, Lương Khánh Thiện là Bí thư liên tỉnh B (thường gọi là khu B) gồm Hải Phòng, Hải Dương, Kiến An, Hưng Yên và trực tiếp làm Bí thư Thành uỷ Hải Phòng đón nhận nhiệm vụ mới hết sức nặng nề, ông đã tích cực thực hiện Nghị quyết Trung ương Đảng lần thứ 6, xây dựng cơ sở cách mạng ở nông thôn, thành thị và vùng mỏ. Công việc đang dang dở thì ông bị địch bắt ở Thượng Lý ngày 18/1/1941. Sau một thời gian giam giữ tra tấn dã man, không khuất phục nổi ý chí của người cộng sản kiên cường Lương Khánh Thiện. Ngày 1/9/1941, đồng chí Lương Khánh Thiện đã ngã xuống tại chân núi Áng Sơn, năm ấy ông mới 38 tuổi. Trước lúc hy sinh, đồng chí còn nhìn thẳng vào mặt quân thù thét lớn: “Chúng mày giết tạo thi cứ giết, nhưng thắng lợi nhất định sẽ thuộc về Đảng tao!” Rồi đồng chí hô to: “Đảng Cộng sản Đông Dương muôn năm. Cách mạng Việt Nam thành công muôn năm!” Di tích lưu niệm về danh nhân cách mạng đã được hình thành từ đó, ngay chính nơi anh ngã xuống giữa niềm tiếc thương của đồng bào, đồng chí thân yêu.
Vào ngày 27/7 hàng năm, cán bộ và nhân dân thị trấn cùng các cơ quan, đơn vị, trường học trên địa bàn đã trang trọng tổ chức lễ thắp nến tri ân, dâng hương tỏ lòng thành kính, tưởng nhớ đến danh nhân cách mạng Lương Khánh Thiện và các anh hùng liệt sĩ – những người con yêu dấu của đồng bào, đồng chí và quê hương đã chiến đấu hy sinh anh dũng vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân.
Admin
