NHÀ LƯU NIỆM CHỦ TỊCH TÔN ĐỨC THẮNG, THÔN ĐẠI ĐỘ, XÃ TIÊN CƯỜNG, HUYỆN TIÊN LÃNG
08 03 2023
in trang
Sau khi thực hiện ký kết hiệp định Giơnevơ đất nước ta tạm thời bị chia cắt làm 2 miền, thành phố Hải Phòng là một trong những địa phương được đón nhận nhiều cán bộ và nhân dân ở Miền Nam tập kết ra Bắc vào thời điểm đó. Trong đó huyện Tiên Lãng được chọn để xây dựng 2 nông trường với quy mô lớn để đồng bào miền Nam làm việc, học tập và sinh sống, trong đó có Nông trường Quý Cao thuộc xã Tiên Cường dành riêng cho đồng bào Nam Bộ. Trong những năm 1957 mặc dù bận nhiều công việc nhưng Bác Tôn Đức Thắng vẫn dành thời gian về thăm nông trường Quý Cao nơi mà 100% bà con, anh em đều là người dân Nam Bộ, khi về đến đây Bác vô cùng xúc động trước mảnh đất và con người nơi đây vì nó giống với quê hương Nam Bộ của Bác quá. Rồi những lần tiếp theo để động viên bà con miền Nam tiếp tục hăng say lao động, học tập công tác, với nguyện vọng muốn có một ngôi nhà để Bác thuận tiện đi về gần gũi bà con và coi đây là quê hương thứ hai của Bác; năm 1960 được Trung ương Đảng chấp thuận, Bác đã chọn địa điểm xây dựng ngôi nhà gần bờ sông, cạnh bến phà Quý Cao và giành chọn số tiền thưởng Hoà Bình Quốc tế Lênin là 24.000rup để xây dựng ngôi nhà theo lối kiến trúc Nam Bộ.
Trải qua thời gian dưới sự tác động của thiên nhiên, thời tiết ngôi nhà Bác Tôn đã xuống cấp nghiêm trọng, không còn nguyên vẹn. Sau năm 1975 ngôi nhà được phục dựng lại song không được như ban đầu; tháng 01/2005 ngôi nhà bác Tôn được UBND TP Hải Phòng xếp hạng là di tích lịch sử văn hoá cấp thành phố. Đây là di tích lưu niệm duy nhất ở Hải Phòng, cũng như ở Miền Bắc về cố chủ tịch nước Tôn Đức Thắng. Năm 2009 Thành uỷ - UBND TP. Hải Phòng cấp phép cho công ty TNHH Điện Lực Hải Phòng xây dựng lại ngôi nhà Bác Tôn và mở rộng khuôn viên theo kiến trúc và cảnh quan truyền thống Nam Bộ. Tuy nhiên trong quá trình xây dựng gặp nhiều khó khăn về kinh phí kèm theo đó là những điều kiện chủ quan, khách quan khác.
Năm 2012 UBND thành phố Hải Phòng ban hành Quyết định giao chủ đầu tư cho UBND huyện Tiên Lãng; nhận định Dự án Khu lưu niệm Cố Chủ tịch Tôn Đức Thắng tại xã Tiên Cường là công trình văn hoá lớn, thể hiện truyền thống đạo lý uống nước, nhớ nguồn của dân tộc, tưởng nhớ công lao to lớn của Cố Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng với Đảng với dân tộc, có ý nghĩa trong việc giáo dục truyền thống cách mạng, lòng yêu nước cho thế hệ trẻ. Thể theo nguyện vọng của Ban Trị Sự Giáo hội phật giáo huyện Tiên Lãng; UBND huyện Tiên Lãng đã thống nhất giao cho Ban Trị sự Giáo Hội Phật giáo huyện do ĐĐ. Thích Quảng Minh – Trưởng Ban trị sự GHPGVN huyện Tiên Lãng chỉ đạo, làm chủ đầu tư và vận động quyên góp tịnh tài từ phía các nhà hảo tâm, quý phật tử, nhân dân thập phương xây dựng các hạng mục còn lại như: Ngôi đền thờ Cố chủ tịch Tôn Đức Thắng, nhà bia, tường bao xung quanh, khu lưu niệm, vườn hoa, cây cảnh…. bằng nguồn vốn xã hội hoá. Năm 2014, Ban trị sự Hội Phật giáo huyện Tiên Lãng đã phối hợp với UBND huyện Tiên Lãng Tp. Hải Phòng làm lễ động thổ khởi công xây dựng Đền thờ cố chủ tịch nước Tôn Đức Thắng tại thôn Đại Độ, xã Tiên Cường. Sau gần 8 tháng thi công xây dựng, Tháng 10 năm 2014 UBND, UB MTTQ huyện Tiên Lãng và Ban trị sự hội phật giáo huyện Tiên Lãng đã tổ chức Lễ an vị Long cốt Đền thờ cố chủ tịch nước Tôn Đức Thắng và hoàn thành các hạng mục tại Khu lưu niệm chủ tịch Tôn Đức Thắng.
Khu lưu niệm chủ tịch Tôn Đức Thắng toạ lạc trên một thế đất có “Long chầu, Hổ phục” gồm nhiều hạng mục như: Đền tưởng niệm, Nhà lưu niệm giới thiệu về cuộc đời hoạt động của Bác Tôn, trưng bày ảnh Bác Tôn; nhà khách, lầu chuông, lầu trống, cổng tam quan, hệ thống vườn hoa, cây cảnh, tường bao, đường nội bộ trong khu lưu niệm…. Ngôi đền được xây dựng có phong cách và kiến trúc độc đáo theo kiểu chữ Đinh gồm 5 gian tiền đường, 3 gian hậu cung với 64 cây cột gỗ lim, được trồng diêm bằng 2 mái, tường xây bằng gạch Bát Tràng nung đỏ, để trần, các cột được kê trên đá tảng xanh, được khắc các hoạ tiết truyền thống. Mái lợp 2 lớp ngói, lớp ngói trên hình lá đề, lớp dưới là ngói lót xếp trên các hàng rui gỗ làm thành các hình ô vuông đều đặn, 12 góc đao được tạo bằng gốm sứ Bát Tràng, được phủ một lớp men ngọc lục. Các góc đao được bố cục kép 3 lớp; lớp trong hình con nghê, lớp thứ 2 là vân hoá, lớp thứ 3 là long vân ngưỡng thiên, các đầu bẩy, các bức cốn, ván long.. đều có trạm khắc theo các đề tài thuần Việt như hình lá dâu, lá đề, hoa sen, hoa cúc...
Nhà lưu niệm chủ tịch Tôn Đức Thắng là công trình được xây với nóc cổ lầu, mái lợp ngói đại ống màu đỏ, trưng bày giới thiệu về cuộc đời, sự nghiệp của Bác Tôn với trên 100 hình ảnh tư liệu, hiện vật về cuộc đời và sự nghiệp hoạt động của Người. Từ hình ảnh khi Bác làm thợ tại xưởng máy Ba Son, hình ảnh Bác Tôn kéo cao lá cờ đỏ trên cột chiến hạm France ủng hộ nước Nga xô viết, đến khi Bác Tôn tham gia cách mạng rồi bị thực dân Pháp kết án 20 năm tù và lưu đày tại nhà tù Côn Đảo…, nhưng Bác vẫn không ngừng hoạt động cách mạng.
Cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng là tấm gương sáng ngời của Chủ nghĩa Cộng sản, vượt qua mọi thử thách nghiệt ngã trong lao tù của đế quốc và sự khốc liệt của chiến tranh, cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất tổ quốc, hạnh phúc của nhân dân. Chủ tịch Tôn Đức Thắng là tấm gương mẫu mực về đạo đức cách mạng, ở bất cứ cương vị nào, từ người công nhân bình thường, đến Chủ tịch nước đều sống khiêm tốn, giản dị, suốt đời cần kiệm, liêm, chính gần gũi với đồng chí, đồng bào....
Khu lưu miệm Chủ tịch Tôn Đức Thắng tại xã Tiên Cường huyện Tiên Lãng, thành phố Hải Phòng là di tích lịch sử văn hoá lớn, thể hiện truyền thống uống nước nhớ nguồn của dân tộc, là nơi tưởng niệm công lao to lớn, cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của cố chủ tịch nước Tôn Đức Thắng đối với Đảng và dân tộc, có ý nghĩa trong việc giáo dục truyền thống cách mạng, lòng yêu quê hương, đất nước, là địa chỉ đỏ để các thế hệ con cháu trên mọi miền Tổ quốc đến tưởng niệm Người.
Thành đoàn Hải Phòng